Ketamina to substancja chemiczna, w medycynie wykorzystywana często jako lek znieczulający pacjentów przed operacją. Niestety, jest to też powszechnie dostępny narkotyk. Od 2014 roku ketaminę stosuje się również jako przełomową metodę leczenia depresji. Jakie działanie poza znieczulającym wykazuje ketamina? Jakie może być jej zastosowanie w leczeniu depresji? Czy jest bezpieczna? Na te i inne pytania odpowiadamy w poniższym artykule.
Ketamina – co to jest za substancja?
Ketamina, stosowana w anestezjologii, została opracowana w 1962 roku w Stanach Zjednoczonych przez Calvina Stevensa. Jest to substancja będąca pochodną fencyklidyny, którą zalicza się do psychodelików (dysocjantów) – związków, które mogą wywoływać nietypowe doznania zmysłowe oraz stan percepcji zwany dysocjacją.
Ketamina – wskazania do stosowania
Ketamina wykorzystywana jest powszechnie w anestezjologii jako środek znieczulający w trakcie krótkich zabiegów diagnostycznych i chirurgicznych. Głównym zastosowaniem substancji jest więc potrzeba znieczulenia pacjenta przy procedurach, które nie wymagają zwiotczenia mięśni szkieletowych. Ketamina może być łączona z innymi anestetykami (środkami znieczulającymi).
Na czym polega działanie ketaminy?
Ketamina oddziałuje na receptory zlokalizowane w ośrodkowym układzie nerwowym, dzięki czemu pozwala na uzyskanie efektu znieczulenia. Dokładniej, blokuje receptory NMDA, w efekcie czego synapsy nie przekazują informacji pobudzających zależnych od glutaminianu.
Ketamina jest substancją o zróżnicowanym działaniu:
- anestetycznym – służy wprowadzeniu w stan znieczulenia w dziedzinie anestezjologii,
- przeciwbólowym – w ograniczonym stopniu zmniejsza ból,
- dysocjacyjnym – powoduje wystąpienie szczególnego stanu psychodelicznego
Ketamina – stosowana również jako narkotyk
Ketamina, z uwagi na swoje działanie, znalazła zastosowanie jego substancja psychoaktywna – wywołuje stany odrealnienia i daje poczucie oderwania od ciała. Jest obecnie popularnym tzw. narkotykiem klubowym lub dyskotekowym. Stosowana stale i w toksycznych dawkach może wywoływać: bóle brzucha, problemy ze wzrokiem, drgawki, lęk, paranoję, bezsenność, problemy z pamięcią i koncentracją oraz uszkodzenie pęcherza i układu moczowego.
Jakie mogą być skutki uboczne zażywania ketaminy?
Tak jak w przypadku każdego leku, stosowanie ketaminy w dawkach leczniczych również wiąże się z ryzykiem wystąpienia działań niepożądanych. Na szczęście są one ograniczone do dnia zabiegu i bardzo rzadko utrzymują się ponad 24 godziny. Do najczęstszych skutków ubocznych należą:
- koszmary senne,
- halucynacje (w trakcie zabiegu),
- niepokój,
- splątanie,
- pobudzenie ruchowe,
- zwiększone napięcie mięśni szkieletowych,
- nudności i wymioty,
- podwójne widzenie,
- zaburzenia mowy,
- zawroty i bóle głowy,
- bezsenność,
- wysypka,
- podwyższenie ciśnienia tętniczego krwi (w trakcie zabiegu),
- przyspieszenie częstotliwości rytmu serca (w trakcie zabiegu),
Czy ketamina jest bezpieczna?
Ketamina jest bezpieczna pod warunkiem przestrzegania ścisłych zasad kwalifikacji oraz procedury leczenia. Ketamina stosowana leczniczo nie wykazuje potencjału uzależniającego.
Nie wolno zażywać ketaminy samodzielnie, ponieważ wiąże się to z groźnymi dla zdrowia, a nawet życia konsekwencjami, w tym z zatrzymaniem oddychania.
Ketamina w depresji – jak może pomóc w leczeniu zaburzeń nastroju?
Terapia ketaminą może zostać zalecona pacjentom z depresją, u których standardowe, prawidłowo prowadzone leczenie okazało się nieskuteczne.
Leczenie ketaminą największym przełomem w leczeniu depresji od czasu wejścia do leczenia tzw. nowych leków przeciwdepresyjnych.
Niezwykle ważnym elementem leczenia ketaminą jest integracja psychodeliczna – proces psychoterapeutyczny towarzyszący leczeniu psychodelikiem. Nasze doświadczenie pokazuje, że osoby korzystające z integracji psychodelicznej mają dużo lepsze i trwalsze efekty zabiegów ketaminowych.
Korzyści z leczenia depresji ketaminą
Leczenie depresji ketaminą niesie liczne korzyści dla pacjentów, zwłaszcza w przypadku choroby lekoopornej, która występuje nawet u 30% osób leczących się z powodu depresji. Terapia z podaniem ketaminy zwiększa szanse wyleczenia zaburzeń nastroju do 70%.
Efekty terapii ketaminowej widoczne są w krótkim czasie – poprawę samopoczucia pacjent może zaobserwować już po 4-6 pierwszych zabiegach, aczkolwiek często widoczne są szybciej. Pełne rezultaty rozwijają się przez kolejny miesiąc.